Անհամաչափ զարգացման հետևանքները

«Մարզերն էլ են Հայաստան...»,- այսօր ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է ԱԺ անկախ պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանը, ով պատգամավոր է ընտրվել Վանաձորի մեծամասնական ընտրատարածքից:

Մարուքյանի ակնարկն առավել քան թափանցիկ է. նա այդ մասին խոսել է նաև բյուջետային քննարկումների ժամանակ, նույն բովանդակությամբ հարցեր հրապարակայնացրել խորհրդարանական ամբիոնից: Պատգամավորը խոսում է հայաստանյան տխուր իրականություններից մեկի՝ մայրաքաղաքի ու մարզերի անհամաչափ զարգացման մասին, ինչի պատճառներից մեկը նաև այն է, որ կառավարությունը հաճախ սխալ բյուջետային քաղաքականություն է իրականացնում, ֆինանսական հոսքերը չի նպատակաուղղում երկրի համաչափ զարգացմանը:
Կոնտրաստ նկատելի է նույնիսկ Երևանի կենտրոնի ու, ասենք, ծայրամասի միջև: Վարչական, աշխարհագրական իմաստով՝ նույն մայրաքաղաքն է, սակայն գործ ունենք երկու տարբեր իրականությունների, ժամանակի ու ճաշակի, կյանքի որակի կոնտրաստի հետ: Նույնը նաև մարզերում է: Ասենք, նույն Մարուքյանի հարազատ Վանաձորը՝ նույնիսկ ամխիթար իր ներկայով, էապես ու որակապես ավելի բարվոք վիճակում է, քան մի քանի կիլոմետր այն կողմ գտնվող գյուղական համայնքները:
Զարգացման նման անհամաչափությունը բերում է տխուր հետևանքների: Դատարկվում են մարզերը, գյուղական համայնքները: Դա տեղի է ունենում, օրինակ, արտագաղթի կամ խոպան գնալու ձևով: Այցելեք Գեղարքունիքի մարզի գյուղերը ու կտեսնեք տղամարդկանց համատարած բացակայություն, որովհետև նրանք ճակատագրով կայուն «խոպանչի» են դարձել: Երկրի անհամաչափ զարգացումը հանգեցնում է նաև ուրբանիզացիայի մակարդակի բարձրացմանը, երբ մարդիկ գյուղերից մեկնում են մայրաքաղաք կամ շրջակա որևէ քաղաք:
Երբ ամեն ինչ կենտրոնանում է միայն մայրաքաղաքում կամ մի քանի քաղաքում, դա չի կարող նպաստել երկրի բնականոն զարգացմանը, տնտեսության արդյունավետությանը: էլ չասած այն մասին, որ Հայաստանի տիպի երկրների համար առկա է նաև անվտանգության խնդիր, որովհետև մարդկային ռեսուրսի դեֆիցիտը հարվածում է, առաջին հերթին, երկրի սահմանամերձ շրջաններին, հետևաբար՝ սպառնում է անվտանգությանը:

Սուրեն ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ

Հեղինակի նյութեր

• Պաշտոնյաների սխալների «գինը» վճարում է ժողովուրդը
• Հայաստան–Իրան․ անվստահության ստվերը
• Թրամփը Հայաստանի համար նոր անուն է գտել
• Պարտությունները ներկայացվում են իբրև «խաղաղության նոր տրամաբանություն»
• Փաշինյանի գրառումներից հետո ստիպված ես ամաչել հերոսների հիշատակի առաջ
• Օվերչուկի հայտարարության առիթով
• Ընդդիմադիր կոնսոլիդացիայի մի քանի սկզբունքներ
• Կարապետյանների 500 մլն դոլարանոց հայցը և հնարավոր լուծումները
• Հայ-ադրբեջանական խաղաղության նախաստորագրված տեքստի ականները
• Բանակցությունների սեղանին դրվածը մեր անվտանգության ու ինքնիշխանության հարցն է, ոչ թե հավասարակշռված խաղաղության մոդելը
• Վաշինգտոնի «խաղաղության» իրական գինը
• «Թրամփի ճանապարհը». միջանցք՝ արևմտյան փաթեթավորմամբ
• Վաշինգտոնի հանդիպման իրական խաղադրույքը
• ԱՄՆ-ը փորձում է Ադրբեջանը ներքաշել հակաիրանական կոալիցիայի մեջ
• Այսօր Երևանը սպասում է Ջենիֆեր Լոպեսի համերգին. իշխանության PR՝ կոռուպցիոն ռիսկերով
• Քոչարյանի «երկու մեծ բևեռի» թեզը. իրականությա՞ն, թե՞ մանիպուլյացիայի մասին
• Իրական հակասություն վարչապետի խոսնակի հայտարարության մեջ
• Սյունիքի «դարպասների» մասին, կամ Վահագն Խաչատրյանը զբաղված է Ադրբեջանի օրակարգի ներքին լեգիտիմացմամբ
• Փաշինյանի արկածախնդրության գինը. ՀՀ պետական ակտիվները կարող են սառեցվել
• ԱՄՆ-ն և, առհասարակ, ՆԱՏՕ-ի որևէ երկիր մեզ անվտանգության երաշխիքների չի տալու

Մեկնաբանություններ